Banner Viadrina

Karalność prostytucji w świetle niemieckiego i polskiego prawa karnego

Projekt badawczy dotyczy problematyki karalności prostytucji w niemieckim i polskim prawie karnym. Materia ta budzi wiele kontrowersji w obu porządkach prawnych, przy czym należy zauważyć, że w obu państwach wybrano odmienne strategie rozwiązania niniejszego problemu. W niemieckim systemie karnym mamy mianowicie do czynienia z liberalnym podejściem do tego zjawiska. W Polsce natomiast przeważają koncepcje abolicjonistyczne polegające na pozostawieniu zjawiska prostytucji poza jakąkolwiek regulacją prawną oraz penalizacji przestępstw okołoprostytucyjnych w szczególności przestępstwa sutenerstwa.

Ustawa o regulacji stosunków prawnych związanych z prostytucją (tzw. ustawa o prostytucji) jest odzwierciedleniem niemieckiego liberalizmu w tym zakresie. Konsekwencją uchwalenia niniejszego aktu prawnego miała być poprawa sytuacji osób prostytuujących się poprzez jasne uregulowanie stosunków prawnych między tymi osobami a ich klientami oraz dokonanie zmiany przepisów penalizujących przestępstwa okołoprostytucyjne. Karalność zachowań polegających na wspieraniu prostytucji skutkowała pozostawianiem przemysłu prostytucyjnego poza prawem. W takim stanie rzeczy osoby świadczące usługi seksualne nie mogły liczyć na ubezpieczenie socjalne oraz nie mogły dokonać swobodnego wyboru klientów oraz zakresu usług, jakie były przez nie świadczone. Prowadzone badania mają na celu ustalenie, czy cel ustawodawcy został osiągnięty w wyniku liberalizacji przepisów niemieckiego prawa karnego w tym zakresie (np. przez uchylenie § 180a ust. 1 pkt 2 StGB w starej wersji). Potrzeba prowadzenia niniejszych badań wynika m.in. ze sceptycznych sprawozdań na ten temat publikowanych przez niemieckie Ministerstwo do spraw rodziny, osób starszych, kobiet i młodzieży.

Polski ustawodawca nie przewiduje podobnej liberalizacji. Należy przy tym zauważyć, że faktyczny nacisk na ściganie przestępstw okołoprostytucyjnych w Polsce jest niewystarczający, co wynika ze statystyk policyjnych. W tym kontekście zbadania wymagają przyczyny takiej bezczynności organów ścigania. W szczególności należy odpowiedzieć na pytanie czy restrykcyjne regulacje karne (np. karalność wspierania prostytucji, tj. przestępstwa kuplerstwa uregulowanego w art. 204 § 1 alt. 2 k.k.) nie stwarzają przypadkiem zbyt dużego wyzwania dla polskiej prokuratury i policji. Konsekwencją obecnego stanu rzeczy jest dalszy rozwój zjawisk okołoprostytucyjnych polegających na sutenerstwie i wyzyskiwaniu osób świadczących usługi seksualne. Towarzyszy temu jednocześnie brak odpowiedniej refleksji na temat poprawy sytuacji prawnej tychże osób.

Projekt jest realizowany dzięki wsparciu Fundacji Fritza Thyssena.